تعطیلات بهمن کجا بریم؟(بوشهر)

بلدیه شهر

در حاشیه خلیج فارس، در میان درخت‌های نخل و خیابان‌های آرام، عمارتی سفیدرنگ قرار گرفته در دو طبقه با ستون‌های بلند و ایوانی از جنس چوب. دور تا دور حیاط مرکزی بنا را اتاق‌ها گرفته‌اند و در گوشه شرقی آن پلکانی تعبیه شده برای رفتن به پشت بام. از پلکان بالا بروید، از کنار پنجره‌های چوب ساج و نقش و نگار درهای دولنگه بگذرید تا به بالا برسید. حالا سمت غرب را نگاه کنید: منظره دریا بی‌نظیر نیست؟ تماشایش کنید. شما در بالای عمارت امیریه شهر بوشهر ایستاده‌اید، در سمت شرق شما محله عرب‌ها، سمت شمال‌تان محله یهودی‌ها و جنوب‌تان محله کوتی است. اینجا قبلا ساختمان بلدیه شهر بوده و امروز موزه مردم‌شناسی است.

عمارت امیریه قبلا ساختمان بلدیه شهر بوده و امروز موزه مردم‌شناسی است.

 تاجر روغن

روزگاری در دوره قاجار، تاجر روغنی زندگی می‌کرد که در نواحی جنوبی ایران سکونت داشت. روزی تاجر تصمیم گرفت در بافت قدیمی ‌شهر عمارتی بسازد سرآمد تمام خانه‌های منطقه. از آنجایی که خانه‌های شهر اغلب دو یا سه طبقه بودند، او طرح ساختمانش را در چهار طبقه ریخت و گچ و آهک را برای مصالح آن انتخاب کرد. سنگ‌های مرجانی و چوب ساج هم برای تزیینات در نظر گرفته شد. تاجر دوست داشت عمارتش اتاق‌های زیاد داشته باشد و هر اتاق به شکلی متفاوت تزیین شود. برای همین برای تزیین از گچبری و گره‌چینی و کنده‌کاری استفاده کرد. اما زیباترین تزیینات را به اتاقی اختصاص داد به نام شاه‌نشین: اتاقی با پنجره‌های رنگی و سقف آیینه‌کاری شده. او دستور داد برای سقف اتاق پذیرایی به جای گچبری از نقاشی استفاده شود. به همین خاطر است که امروز در سقف این اتاق یک نقاشی رنگ و روغنی به سبک اروپایی وسط عمارتی با معماری سنتی ایرانی می‌بینید. این عمارت معروف شهر بوشهر به نام صاحبش عمارت دهدشتی نامیده می‌شود و به خاطر شغل او در تجارت روغن به عمارت روغنی هم مشهور شده است.

عمارت دهدشتی به عمارت روغنی هم معروف است.

 سیستم خنک‌کننده هوا

در زمان‌های قدیم، مردم شهر بوشهر، که به دنبال فرار از گرمای شهرشان بودند، با خودشان فکر کردند چطور می‌توانند خانه‌هایی بسازند که شدت گرمای هوا را کمتر کند؟ بعد از مدت‌ها فکر و پیشنهاد و مشورت، بالاخره به این نتیجه رسیدند که می‌توانند از نیروی باد به عنوان یک سیستم خنک‌کننده طبیعی هوا استفاده کنند. اهالی شهر متوجه شده بودند که وقتی روی پشت بام هستند جریان باد خنک از گرمای هوا کم می‌کند. به همین خاطر نتیجه گرفتند که بهتر است خانه‌ها را چند طبقه بسازند و برای ورود باد و کاهش دما از درها و پنجره‌های زیاد استفاده کنند. به همین خاطر خانه‌هایی با ارتفاع زیاد ساختند که طبقات بالای آن پر از در و پنجره و ایوان بود و در زمان گرما به طبقات بالایی آن می‌رفتند. یکی از بهترین نمونه‌های این خانه‌ها را در محله قدیمی ‌بهبهان شهر بوشهر می‌توان دید: عمارت کازرونی. این عمارت در دوره قاجار ساخته شده و اولین بنای این شهر در فهرست آثار ملی ایران است.

عمارت کازرونی اولین بنای بوشهر در فهرست آثار ملی ایران است.

 از پاریس تا بوشهر

اگر از شما بخواهند چند کلیسای زیبای دنیا را نام ببرید، کدام کلیساها را می‌شناسید؟ احتمالا کلیسای نتردام در پاریس اولین اسمی ‌است که به ذهن‌تان می‌رسد. یا ممکن است تصویر آن کلیسای زیبای فلورانس جلوی چشم‌تان بیاید که نامش را فراموش کرده‌اید، یا شاید هم از دوست‌تان در مورد کلیسای مشهور مسکو سوال کنید. به جز اینها، کدام یک از کلیساهای داخل ایران را می‌شناسید؟ کلیسای وانک در جلفای اصفهان یا شاید هم کلیسای کاتولیک‌های تبریز. حالا که صحبت از کلیساهای خودمان شد، به نظر خودتان چقدر از کلیساهای محلی و زیبایی خبر دارید که در شهرهای کوچک و بزرگ ایران هستند؟ مثلا آیا تا به حال نام کلیسای ارامنه بوشهر به گوش‌تان خورده است؟ یا اصلا فکر می‌کردید در این شهر هم مثل شهر پاریس یک کلیسای معروف وجود داشته باشد؟ کلیسای ارامنه گریگوری بوشهر مربوط به دوران قاجار است و آنقدر ارزشمند و زیباست که در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفته. حتما شما هم موافقید که چنین کلیسایی را حتما باید دید.

 توریست‌های واقعی

یک نگاه دیگر به لیست انداخت و از خانه زد بیرون. خیلی کار داشت. یکراست رفت به سمت محله دهدشتی. هوا هنوز خیلی گرم نشده بود. اول رسید به راسته قنادی‌ها، کمی خارک پخته و نُقل خرید و از بین سر و صدای بازار مسگرها رفت به سمت راسته ساعت فروش‌ها. نگاهی به ساعت‌ها انداخت، باید قبل از آمدن مهمان‌ها خریدهایش را انجام می‌داد. به راسته پارچه فروش‌ها که رسید یک بار دیگر آن پارچه قرمز گلدار را که دوست داشت برانداز کرد و رفت به سمت عطاری‌ها تا کمی ادویه بخرد. ماهی را هم از ماهی فروش‌های بعد از قهوه خانه می‌خرید. سبزی پلو را میوه فروش زود برایش آماده می‌کرد. بعد از میوه‌فروشی سری به راسته رطب فروش‌ها زد. خریدهایش که تمام شد به سمت انتهای بازار رفت. در حیاط چند نفر توریست را دید که دور و بر مغازه‌ها چرخ می‌زدند. از کنارشان رد شد و رفت به سمت محله شنبدی تا برود به سمت خانه. این داستان در بازار قدیم بوشهر اتفاق می‌افتد و شما هم یکی از شخصیت‌های آن هستید: همان توریست‌هایی که مشغول گشت و گذار در بازار بودند! حال و هوای این بازار درست مثل همین داستان آرام و به یاد ماندنی است پس از داستان بیرون بیایید و توریست‌های واقعی این بازار باشید. 

حال و هوای گشت و گذار در بازار بوشهر را باید تجربه کرد.

پارک ساحلی بوشهر

چند سالی است در ساحل کم‌عمق بوشهر پارکی ساخته‌اند؛ تماشای آب زلال خلیج فارس از این ساحل بسیار دلچسب است. پارک ساحلی بوشهر یکی از مکان‌ها‌ی پرطرفدار بوشهر به شمار می‌رود، مخصوصا هنگام غروب.

پارک ساحلی بوشهر یکی از مکان‌های پرطرفدار بوشهر است.

دلوار

شهر دلوار در جنوب تنگستان واقع شده. این شهر روستاهای بندری زیادی را در خود جای داده است. جاده ساحلی دلوار از یک طرف به کوه و از طرف دیگر به دریا منتهی می‌شود؛ زیبایی این جاده کم‌نظیر است. اغلب گردشگران برای دیدن ساحل زیبا و خانه رئیسعلی دلوار به این شهر می‌روند.

نخلستان‌های آب‌پخش

راهی شهر نخلستان‌ها شوید. وارد این شهر که بشوید از جاده‌ای زیبا می‌گذرید. نخل‌های سر به فلک کشیده با نظم خاصی دور تا دور جاده ایستاده‌ و آن را در آغوش کشیده‌اند. اما نخلستان‌ها‌ی آب‌پخش خیلی بیشتر از آن چیزی است که کنار جاده می‌بینید. بیراه نیست که آب‌پخش را شهر نخلستان‌ها نامیده‌اند.  

قدم زدن در نخلستان‌های آب‌پخش پر از حس خوب است.

کوه و گنبد نمکی جاشک

روستای جاشک بین دَیِر و خورموج قرار دارد. می‌گویند بزرگ‌ترین گنبد نمکی خاورمیانه اینجاست. زمین اینجا لباس سفیدی از نمک پوشیده است. سکوت چاشنی آن می‌شود و زیبایی‌اش را چندبرابر می‌کند.

بزرگترین گنبد نمکی خاورمیانه را از نزدیک تماشا کنید.

بندر سیراف

برای بازدید از بندر سیراف راهی کنگان شوید. می‌گویند قدمت بندر سیراف به دوره ساسانی و اردشیر بابکان برمی‌گردد. معماری خانه‌ها‌ی این بندر حائز اهمیت است. معماری پله‌ای در دامنه کوه. این یعنی دریا در فاصله اندکی از کوه قرار گرفته. بندر سیراف روزگاری از رونق بسیاری برخوردار بود؛ به همین خاطر علاوه بر جاذبه‌ها‌ی طبیعی جاذبه‌ها‌ی تاریخی بسیاری هم دارد. قلعه نصوری یکی از همین جاذبه‌هاست. این قلعه یادگاری از دوران قاجار است و از سنگ و گچ ساخته شده. قلعه نصوری تابلوهایی از شاهنامه فردوسی دارد و ستون‌ها‌ی آن شبیه ستون‌ها‌ی بازار وکیل شیراز است.

بندر سیراف پر از زیبایی است.

خلیج نایبند

سواحل ماسه‌ای و صخره‎ای نایبند بسیار زیباست. نایبند پوشش گیاهی و جانوری متنوعی دارد. درختان حرا، کهور ایرانی، انجیر معابد و انار شیطان از جمله پوشش گیاهی این منطقه هستند. پوشش گیاهی متنوع خلیج نایبند را به زیستگاهی برای پرندگان مهاجر و آبزیان تبدیل کرده است. نزدیکی به رشته کوه زاگرس، صخره‌ها‌ی مرتفع و دره‌ها‌ی عمیق از دیگر زیبایی‌ها‌ی نایبند است. این همه زیبایی را از دست ندهید.

خلیج نایبند بسیار زیبا و رویایی است.

شهر فیروزآباد

حالا که بوشهر را دیدید، در راه بازگشت، از فیروزآباد و دیدنی‌ها‌ی آن بازدید کنید. شهر فیروزآباد پر از شگفتی است؛ از کوه‌ها‌ی سر به فلک کشیده، جنگل، چشمه سارها، آب و هوای بکر بگیرید تا آثار تاریخی متعدد. در شمال فیروزآباد، شهری است به شکل دایره و درست در مرکز آن برجی بزرگ خودنمایی می‌کند. این شهر، شهر گور نام دارد و به دستور اردشیر بابکان ساخته شده است. در نزدیکی این شهر، یکی از مهم‌ترین بناهای به جامانده از دوران ساسانیان را می‌توانید ببینید: کاخ اردشیر بابکان. این بنا در میان دشتی سرسبز واقع شده است. مسیرتان را که ادامه دادید، در جاده فیروزآباد به شیراز، بنایی دیگر دیده می‌شود که به کل منطقه تسلط دارد. این بنا قلعه دختر نام دارد؛ یکی دیگر از آثار ساسانی که با گذشت زمان‌ها‌ی طولانی هنوز تماشایی است. حالا که تا اینجا آمدید، حیف است دیدن دریاچه تنگاب را از دست بدهید. در دیدن این دریاچه با مناظر سرسبز و پرندگان مهاجرش لحظه‌ای درنگ نکنید.

شهر سی سخت

در ادامه مسیر، به سمت کهکیلویه و بویر احمد و یاسوج، از شهر سی سخت بازدید کنید. این شهر، به دلیل قرار گرفتن در ارتفاعات، هوایی بی‌نظیر دارد. دشت‌ها‌ی سرسبز، آبشار، چشمه‌ها‌ی روان و باغ‌ها‌ی انگور از زیبایی‌ها‌ی این شهر است. اما شهرت سی سخت دلیل دیگری دارد. با ورود به سی سخت کوهی را می‌بینید که در زیبایی کم‌نظیر است. این کوه همان کوهی است که بارها نامش را شنیده‌اید: دنا.

در سفر به بوشهر با خود چه چیزهایی ببریم؟

برای سفر چندروزه بیشاپور تا بوشهر مجهز، اما سبک، سفر کنید. چند دست لباس اضافه، کفش راحتی، وسایل ضروری و شخصی برای این سفر الزامی است. عینک آفتابی، کرم ضد آفتاب و کلاه می‌تواند مانع از تابش مستقیم آفتاب و آسیب‌ها‌ی آن شود.

در آخر، یادمان باشد محافظ آب زلال خلیج فارس و طبیعت بی‌نظیر جنوب کشورمان باشیم؛ کیسه زباله به همراه داشته باشیم و چیزی جز ردپای مهربانی به جا نگذاریم.